Είναι μια κατηγορία διαταραχών κατά την οποία εμφανίζεται ένα φωνολογικό σύστημα που μοιάζει με εκείνο των παιδιών μικρότερης χρονολογικής ηλικίας. Δηλαδή μια ολόκληρη ομάδα ήχων δεν έχει κατακτηθεί σωστά και συνεπώς πολλαπλοί ήχοι προφέρονται λανθασμένα, ενώ δεν θα έπρεπε σύμφωνα με την χρονολογική ηλικία του παιδιού.
Στην φωνολογική διαταραχή δεν υπάρχει κάποιο ανατομικό ή νευρολογικό πρόβλημα. Οι κινήσεις των αρθρωτών, οι στοματοπροσωπικές δεξιότητες εκτελούνται φυσιολογικά.
Παραδείγματα:
- Το παιδί αντικαθιστά το φώνημα « σ » με το φώνημα « θ ». Π.χ. / σούπα / - / θούπα /
- Το παιδί αντικαθιστά όλα τα πίσω φωνήματα με μπροστινά φωνήματα.
- Π.χ. όλα τα « κ » τα παράγει ως « τ » , / κάνω / - / τάνω /
- Το παιδί απλοποιεί ή απαλείφει φωνήματα. Π.χ. / σκούπα / - / κούπα /, / βάζω / - / άζω /
- Το παιδί αντιμεταθέτει ή αντιστρέφει φωνήματα ή συλλαβές σε λέξεις.
- Π.χ. / ξάδερφος / - / σκάδερφος/, / πακέτο / - / καπέτο /
Ο ρόλος του λογοθεραπευτή
Εάν ένα παιδί εμμένει στο να χρησιμοποιεί μια διαδικασία απλοποίησης που θα έπρεπε να έχει σταματήσει αρκετούς μήνες πριν, υπάρχει πρόβλημα. Ο λογοθεραπευτής αποκλείει άλλες πιθανές διαταραχές που μπορεί να έχουν τα ίδια ή παρόμοια συμπτώματα με τις φωνολογικές διαταραχές. Στη συνέχεια, αξιολογεί τη Φωνολογική Εξέλιξη του παιδιού και καταγράφει τις απλοποιήσεις που κάνει στην ομιλία του. Από το είδος αυτών των απλοποιήσεων προσδιορίζει την ηλικία της φωνολογικής ανάπτυξης του παιδιού και παρεμβαίνει όταν αυτή δε συμβαδίζει με τη χρονολογική του ηλικία ή όταν οι απλοποιήσεις που κάνει είναι άτυπες και δεν παρατηρούνται στη φωνολογική εξέλιξη άλλων παιδιών.